Zelfvertrouwen, wat is dat eigenlijk? En nog belangrijker, hoe zorg je ervoor dat je meer zelfvertrouwen krijgt?
Zelfvertrouwen heeft veel te maken met je zelfbeeld. Je zelfbeeld zegt iets over hoe jij jezelf ziet en hoe je over jezelf denkt. Dit zelfbeeld bouw je in de loop der jaren op en ontstaat in de interactie met de mensen rondom je heen. In de jonge jaren speelt het gezin hierin een heel belangrijke rol en daarna vrienden, school, werk, etc.
Belangrijk voor je zelfbeeld en je zelfvertrouwen zijn drie elementen:
- Hoor je er bij?
- Wat kun je?
- Wie ben je?
Hoor je erbij?
Bij “hoor je erbij” gaat het erom dat je erkenning krijgt voor dat je er bent. Op het werk hoor je bij het bedrijf en het team, in het gezin en de familie hoor je erbij, etc. Word je gepest op school of op het werk, dan heeft dat meestal een hele grote invloed op je zelfvertrouwen. Dit kan lang doorwerken, ook als je ondertussen in een nieuwe omgeving zit. Of ben je boventallig geworden en heb je je baan verloren, dan kan dit ook negatief werken op je zelfvertrouwen omdat je er “niet meer bij hoort”. Heb je geen contact meer met je ouders of familie, dan voel je je afgesneden van je roots.
Wat kun je?
Bij “wat kun je” gaat het om je vaardigheden. Waar ben je goed in, welke vaardigheden heb je verworven? Als je presteert en goed bent in dingen, is dat positief voor je zelfvertrouwen. Ook krijg je hiervoor meestal erkenning van de omgeving, wat ook versterkend is voor zelfvertrouwen.
Wie ben jij?
Bij “wie ben je” gaat het om wie jij bent met jouw kernkwaliteiten, valkuilen, allergieen, rollen, behoeften, gevoelens, angsten, overlevingsmechanismen, waarden en overtuigingen. Het gaat om erkenning voor wie je bent met je goede en minder goede kanten. Deze erkenning kun je van je naaste omgeving krijgen. Het is echter belangrijk om ook erkenning aan jezelf te geven en jezelf te accepteren zoals je bent. Zelfacceptatie is een cruciaal element in het opbouwen van zelfvertrouwen.
Balans
Ook bij zelfvertrouwen gaat het om een goede balans.
Leg je bijvoorbeeld teveel nadruk op “wat je kunt” om daar zelfvertrouwen aan te ontlenen, dan kan dit ontaarden in perfectionisme, te hard werken, stress, faalangst, slecht tegen kritiek kunnen.
Vind je jezelf daarentegen wel goed genoeg zoals je bent(“wie ben je?) maar ontwikkel je geen vaardigheden en presteer je weinig, dan kan er sprake zijn van arrogantie, onder prestatie en te weinig zelfreflectie/zelfkritiek.
Of ontleen je je zelfvertrouwen teveel aan “erbij horen”, dan kan dit betekenen dat je te afhankelijk wordt van anderen, niet durft opkomen voor jezelf, te lief bent, je eigen mening niet durft geven, conflicten uit de weg gaat etc.
Ook is het van belang om op zoek te gaan naar een goede balans tussen erkenning van je omgeving en erkenning van jezelf. Voel je dat je behoefte hebt aan erkenning en krijg je deze niet uit je omgeving, geef die erkenning dan aan jezelf. Een schouderklopje, een compliment of mededogen als het even tegen zit.
Wil je graag aan je zelfvertrouwen werken met behulp van een coach?
In onze personal coaching en individuele trainingen werken we aan zelfvertrouwen op 5 niveaus: omgeving, gedrag, vaardigheden, overtuigingen, identiteit. Klik hier voor meer informatie.